
Darganfyddwch fwy yng Nghastell y Waun
Dysgwch pryd mae Castell y Waun ar agor, sut i gyrraedd yno, pethau i’w gweld a’u gwneud a mwy.
Dewch o hyd i ysbrydoliaeth ar gyfer eich tro nesaf fel teulu yng Nghastell y Waun. Dewch i archwilio Tŵr Adam, gan gynnwys, toiledau canoloesol a thyllau llofruddio, cwblhau rhai o’r gweithgareddau ‘50 peth i'w gwneud cyn eich bod yn 11¾’, a llosgi ychydig o egni yn ein mannau chwarae naturiol.
Cymerwch gipolwg o’r wybodaeth hon i wneud y mwyaf o’ch ymweliad nesaf fel teulu â Chastell y Waun:
Hanner tymor Chwefror eleni, mae Castell y Waun yn eich gwahodd chi a’ch teulu i ddathlu arwyddion cyntaf y gwanwyn, gyda phythefnos llawn hwyl o weithgareddau yn seiliedig ar natur.
Yn galw ar anturwyr ifanc! Casglwch gerdyn bingo’r gwanwyn o’r swyddfa docynnau, a mentrwch ar antur gyffrous o gwmpas safle’r castell. Ticiwch yr heriau ar eich cerdyn wrth i chi grwydro a gweld faint o arwyddion y gwanwyn y gallwch chi eu darganfod.
Yn barod am her arall? Ar 22, 25 a 26 Chwefror, ymunwch â’n ceidwaid cyfeillgar ar helfa chwilod llawn hwyl. Byddwch yn barod i chwilio ym mhob twll a chornel am bob math o bryfed anhygoel. O chwilod ag adenydd sgleiniog a smotiau bach, i’r rhai ag antenâu hir, siglog, sawl un allwch chi ddarganfod? Dyma’r ffordd berffaith i ddysgu’r cwbl am y creaduriaid bach sy’n byw o’n cwmpas.
Byddwch yn greadigol yn ein sesiynau clai ar themâu natur ar 17 a 24 Chwefror. Ymunwch â ni am brofiad ymarferol, lle byddwch yn creu chwilod, blodau ac arwyddion eraill o’r gwanwyn yn defnyddio clai. P’un a ydych yn creu gwenynen su, cenhinen Pedr brydferth neu löyn byw lliwgar, mae hwn yn gyfle perffaith i ddangos eich creadigrwydd. Gorau oll, cewch fynd â’ch creadigaethau wedi’u gwneud â llaw adref gyda chi fel atgof arbennig o’ch diwrnod yng Nghastell y Waun.
Dathlwch Sul y Mamau mewn ffordd greadigol ac ystyrlon ar ddydd Sul, 30 Mawrth, gyda gweithgaredd crefft dan arweiniad ceidwad. Galwch heibio unrhyw bryd rhwng 10am a 12.30pm i addurno calonnau pren gan ddefnyddio deunyddiau naturiol, i greu cofrodd unigryw a gwerthfawr. Mae’r sesiwn ddifyr, ymarferol hon yn ffordd hyfryd o gysylltu â natur a chreu rhywbeth arbennig i berson arbennig. Nid oes angen trefnu ymlaen llaw, dim ond dod draw ac ymuno â’n ceidwaid ar gyfer bore creadigol.
Mentrwch ar antur gyffrous y Pasg sy’n addas i'r teulu cyfan yr hanner tymor hwn.
Yn dwyn ysbrydoliaeth gan chwedl Gymreig ganoloesol, bydd y llwybr rhyngweithiol hwn yn eich tywys drwy erddi hardd Castell y Waun, wrth i chi helpu ysgyfarnog ddewr ar ei thaith i fan diogel.
Mae’r ysgyfarnog wedi bod yn llamu drwy gymoedd Cymru, gan oroesgyn heriau a chyfarfod anifeiliaid cyfeillgar ar hyd y ffordd. Cwblhewch ddeg gweithgaredd difyr i dywys yr ysgyfarnog yn ddiogel i Iard y Castell.
A allwch chi helpu’r ysgyfarnog i oroesgyn yr heriau a chyrraedd pen ei thaith? Dilynwch y llwybr, cwblhewch y tasgau, ac i’ch gwobrwyo am eich dewrder, bydd yr ysgyfarnog yn diolch i chi ag wy siocled blasus.
Mae’r llwybr yn costio £3.50 y person ac mae’n rhedeg o 14 Mawrth tan 27 Ebrill, neu hyd nes y bydd stoc yn para.
Ymunwch â’n ceidwaid ar 8 a 23 Ebrill ar gyfer sesiwn ymarferol, hwyliog lle cewch ddysgu rhagor am y grefft hapa zome. Mae’r dechneg Japaneaidd draddodiadol hon yn cynnwys dyrnu planhigion i greu printiau naturiol prydferth, gan eich galluogi i ddylunio eich ysgyfarnog eich hun ar frethyn gan ddefnyddio blodau a dail. Yn ystod y sesiwn, cewch ddyrnu deunyddiau naturiol ar ffabrig mewn siâp ysgyfarnog, a chreu campwaith lliwgar, ecogyfeillgar i fynd adref gyda chi.
Rydym yn argymell eich bod yn dechrau eich ymweliad ger y Tŵr Adam canoloesol, lle mae arwyddion o hanes canoloesol y castell i’w gweld. Dewch i gael hwyl yn gwisgo gwisg ffansi arfwisg, mynd ar daith i ganfod garderobes canoloesol (toiledau i chi a mi) a thyllau llofruddio, a mentro i lawr i’r dwnsiynau sydd ar ddwy lefel... os ydych chi’n ddigon dewr!
Mae ein dau fan chwarae awyr agored yn Home Farm yn lleoedd gwych i ddiddanu eich rhai bach. Maent wedi’u lleoli’n gyfleus ger y Ciosg, sy’n gweini diodydd cynnes ac oer a byrbrydau, gyda digonedd o leoedd i eistedd awyr agored. Felly, mae’n lle gwych i losgi ychydig o egni, neu am hoe fach cyn dechrau dringo’r bryn at y castell.
Rhaid goruchwylio plant bob amser. Mae amseroedd agor y Ciosg yn amrywio.
Dewch â’ch teulu’n agosach at natur gyda 50 syniad wedi'u cynllunio i’n helpu i chwarae ac archwilio. Mae digonedd o weithgareddau awyr agored i'w gwneud drwy gydol y flwyddyn, dyma rai sydd ar gael yng Nghastell y Waun:
Mae gan bob coeden rywbeth arbennig. Chwiliwch am gliwiau yn ei gwreiddiau, rhisgl a changhennau i ddatguddio ei hanes. Mesurwch led ei boncyff gyda’ch breichiau a defnyddiwch eich dwylo i deimlo gwead ei boncyff – a yw’n llawn tolciau, yn teimlo’n arw neu’n llyfn? A oes unrhyw flodau neu hadau’n tyfu yno? Gallwch rwbio creon dros ddarn o bapur dros y boncyff er mwyn datgelu’r llinellau a’r patrymau.
Rhif. 9 Bwyta picnic yn y gwyllt
Mae croeso ichi fwyta picnic yn ein gerddi ac ar yr ystâd. Mae byrddau picnic wedi’u lleoli yn nhu blaen y castell, ac mae meinciau wedi’u gwasgaru ledled yr ardd, yn ogystal â man dan gysgod ger y gwrychoedd a dan goed. Cyn i chi gychwyn, mae'n bryd ichi wagio’r oergell ond os ydych chi awydd rhywbeth bach ychwanegol, mae ein hystafell de ar yr iard yn cynnig bwyd poeth ac oer, byrbrydau a chacennau i fynd adref gyda chi.
Dewiswch fan yn yr ardd ar ddiwrnod sych, gorweddwch ar eich cefn ar y gwair, ac edrychwch i fyny. Beth allwch chi ei weld? Defnyddiwch eich dychymyg i ganfod siapiau a lluniau yn y cymylau wrth iddynt wibio heibio drwy’r gwynt. A ydynt yn edrych fel unrhyw beth, fel anifeiliaid, coed neu gymeriadau cartŵn?
Os yw hi’n ddiwrnod braf, gwnewch yn siŵr eich bod yn gwisgo sbectol haul i ddiogelu eich llygaid, a chofiwch, peidiwch ag edrych yn uniongyrchol at yr haul.
Dysgwch pryd mae Castell y Waun ar agor, sut i gyrraedd yno, pethau i’w gweld a’u gwneud a mwy.
Pan gychwynnwyd adeiladu Castell y Waun yn y 13eg ganrif, ni fwriadwyd iddo fod yn gartref teuluol erioed. Yn hytrach roedd yn un o gadarnleoedd canol oesol y Gororau ar hyd y ffin rhwng Cymru a Lloegr, a adeiladwyd i gadw’r Cymry dan reolaeth Lloegr.
Mae gan Gastell y Waun sgôr o ddwy bawen. Rydym wrth ein bodd yn croesawu cŵn i Gastell y Waun. Gall yr ystâd 480 erw fod yn lle gwych i grwydro gyda’ch ci beth bynnag yw’r tywydd. Dewch o hyd i ragor o wybodaeth am ble gallwch chi fynd â’ch ci a ble gallwch chi aros i fwynhau pryd blasus.
Rhyddhewch eich synhwyrau ac adnewyddu eich ysbryd trwy grwydro’n hamddenol ymysg arogleuon a lliwiau tymhorol y llwyni a blodau prin yn yr ardd bum erw a hanner hyfryd hon.
Dewch i ymweld â’n ystafell de a mwynhau cacennau cartref sy’n cael eu pobi’n ddyddiol, gan ddefnyddio’r cynhwysion mwyaf ffres. Neu ewch i’r siop anrhegion sy’n llawn o ddanteithion cartref a chofroddion.