Gwely Swyddogol Erddig

Ymweld â’r gwely gwladol

Gall y llwybr drwy'r tŷ newid, gan effeithio ar ddyddiadau ac amseroedd agor yr Ystafell Brintiau. Ewch i'r wefan i gael y wybodaeth ddiweddaraf ynglŷn â phryd mae'r ystafell ar agor. 

Bydd yr ystafell brintiau ar gau dros dro o 4 Tachwedd tan tua Chwefror 2025 dros gyfnod y Nadolig.

Beth yw prosiect Gwely Swyddogol Erddig?

Ar ben y grisiau sy’n edrych dros yr ystad fe ddewch o hyd i Ystafell Wely Swyddogol Erddig, sef ystafell a gâi ei neilltuo ers talwm ar gyfer gwesteion mwyaf nodedig y cartref.

Mae’r ystafell wely wedi’i haddurno â phapur wal Tsieineaidd a baentiwyd â llaw ac mae’n cynnwys math prin o wely a elwir yn wely ‘lit a duchesse’ neu’n wely gortho ‘angel’ sy’n dyddio i’r flwyddyn 1720.

Arferai tecstilau sidan Tsieineaidd brodiog hongian ar y gwely; gorchudd gwely a falansiau, gordo â falansiau a llenni, y cwbl wedi’u gwneud o sidan gwyn ac wedi’u brodio â ffigyrau Tsieineaidd, pagodâu, adar a blodau.

Ond erbyn 1968, roedd y gwely mewn cyflwr gwael iawn ar ôl degawdau o ymsuddiant a barodd i ddŵr fynd i mewn i’r ystafell ac ar y gwely. Achubwyd y gwely gan Amgueddfa Fictoria ac Albert, Llundain rhag cael ei ddifetha’n llwyr. Ers i’r gwely gael ei ddychwelyd i Erddig ym 1977, ni chyffyrddwyd o gwbl ag ef ac eithrio un ymyriad bach ym 1995.

Yn anffodus, fe wnaeth adroddiadau mwy diweddar dynnu sylw at gyflwr gwael y gwely ar ôl i’r driniaeth a roddwyd ym 1968 fethu â gweithio. O ganlyniad, yn 2018 rhoddodd tîm yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol brosiect cadwraeth wyth blynedd ar waith i adfer y gwely. Yn garedig ddigon, ariannwyd y gwaith hwn gan Sefydliad Wolfson.

Arddangos y gorchudd gwely yn yr ystafell wely wladol

Mae’r gorchudd gwely yn yr ystafell wely wladol, wedi'i wneud o sidan, yn cynnwys brodwaith cymhleth gyda pheunod cain ym mhob un o'r pedair cornel, yn ogystal â blodau a grawnwin ar hyd yr ymylon. Dros amser, mae'r sidan gwreiddiol wedi breuo’n arw, yn denau ac yn dyllog, a dim ond edafedd croes mewn sawl rhan. Er gwaethaf yr ôl traul, mae rhan helaeth o'r brodwaith hardd wedi goroesi'n rhyfeddol.

Tan yn ddiweddar, credwyd bod y gorchudd gwely wedi'i wneud yn gyfan gwbl o sidan Tsieineaidd. Fodd bynnag, wrth wneud gwaith cadwraeth hanfodol yn Stiwdio Cadwraeth Tecstilau'r Ymddiriedolaeth Genedlaethol sylweddolwyd bod y gorchudd gwely gwerthfawr hwn yn cynnwys amrywiaeth o ddyluniadau, deunyddiau a thechnegau o bob cwr o'r byd gan gynnwys defnyddiau o Gymru a Phrydain.

Yn sgil ymchwil gwirfoddolwyr darganfuwyd bod y gorchudd gwely diddorol hwn wedi cael ei drwsio’n ofalus gan Louisa Yorke, gwraig Philip Yorke II, ychydig ar ôl y Rhyfel Byd Cyntaf. Wrth i lai o arian gael ei wario ar dŷ Erddig a nifer y gweision leihau, aeth y teulu Yorke ati eu hunain i gynnal y tŷ a'i gynnwys. Treuliodd Mrs. Yorke ei hamser yn trwsio rhannau o’r gorchudd a oedd wedi’u difrodi gyda defnyddiau a oedd, yn fwy na thebyg, ar gael o gwmpas y cartref. Yn wahanol i’r arfer, cofnododd ei gwaith mewn dyddiadur, gan nodi sut roedd eraill yn ei chynorthwyo gyda'r gwaith trwsio. Ar 18 Awst 1919, ysgrifennodd: 'Mae fy ngwesteion i gyd yn awyddus i helpu. Fe wnaethon ni dreulio dros awr yn yr ystafell wladol yn gwnio darnau newydd yn lle’r oedd y defnydd Tsieineaidd hardd wedi gwisgo.'

Dywed Susanne Gronnow, Curadur Eiddo yn yr Erddig ‘Yn ffodus, roedd Mrs Yorke yn ymwybodol o arwyddocâd hanesyddol y gwely yn yr ystafell wely wladol. Heb ymroddiad Mrs. Yorke a'i chyfeillion dros ganrif yn ôl, ni fyddai'r gwely pwysig hwn wedi goroesi i ni ei weld heddiw.'

Gall ymwelwyr Erddig weld manylion cymhleth y gorchudd gwely yn agos yn yr arddangosfa newydd yn Ystafell Brintiau’r eiddo. Mae hwn yn gyfle unigryw i weld y manylion hyn na welwyd erioed mor agos o'r blaen, felly wrth gynllunio eich ymweliad, gwnewch yn siŵr eich bod yn gweld yr arddangosfa brin hon drosoch eich hun.

Gall y llwybr drwy'r tŷ newid, gan effeithio ar ddyddiadau ac amseroedd agor yr Ystafell Brintiau. Ewch i'r wefan i gael y wybodaeth ddiweddaraf ynglŷn â phryd mae'r ystafell ar agor.