Casgliadau Tŷ’r Masnachwr Tuduraidd
Darganfyddwch y gwrthrychau a’r gwaith celf rydym yn gofalu amdanynt yn Dŷ’r Masnachwr Tuduraidd ar wefan Casgliadau’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol.
Hanes Tŷ’r Masnachwr Tuduraidd
Mae’r tŷ cul hwn yn nodweddiadol o dai’r masnachwyr cyfoethog yn Ninbych-y-pysgod pan ddaeth y dref yn borthladd ffyniannus ar ddiwedd yr Oesoedd Canol. Dysgwch sut roedd llawer o gynnyrch y masnachwr yn cael ei fewnforio o dramor neu’n dod drwy lwybrau masnach arfordirol o amgylch Prydain.
Dysgwch am fasnach Duduraidd yn Dŷ’r Masnachwr
Yn oes y Tuduriaid, roedd Dinbych-y-pysgod yn ganolbwynt i fasnach dramor ac yn mewnforio amrywiaeth eang o nwyddau i’w gwerthu. Dysgwch fwy am yr eitemau y gallech fod wedi’u prynu ar ymweliad â’r tŷ masnach prysur hwn yn Ninbych-y-pysgod.
Halen
Roedd halen yn rhan hanfodol o fywyd bob dydd y Tuduriaid. Roedd yn cael ei ddefnyddio i roi blas ar fwyd ond hefyd i halltu a chadw cig a physgod.
Roedd yr halen a gludwyd i Ddinbych-y-pysgod yn cael ei alw’n ‘halen y bae’. Roedd yr halen yma’n dod o lannau Bae Gwasgwyn a Phortiwgal. Mae halen yn dal i gael ei gynhyrchu yn yr un ffordd heddiw drwy anweddu dŵr hallt mewn pyllau bas neu badelli halen yng ngolau’r haul.
Lliain
Roedd lliain yn ffabrig cyffredin a fyddai’n cael ei ddefnyddio bob dydd. Mae lliain yn cael ei wneud allan o ffibrau’r planhigyn llin. Er ei fod yn cael ei gynhyrchu yng ngwledydd Prydain ac Iwerddon, roedd y lliain gorau’n dod o Ffrainc. Mae’r brethyn yn wydn iawn, a gellir ei liwio’n hawdd.
Brethyn lliw
Yn oes y Tuduriaid, roedd brethyn wedi’i beintio neu ‘liwio’ yn ddewis poblogaidd yn lle tapestrïau. Roedden nhw’n rhatach ac yn cael eu cynhyrchu drwy beintio neu liwio lliain. Roedden nhw’n ysgafnach o lawer, ac felly’n haws i’w hongian o waliau plastr. Mae’r brethyn sydd ar ddangos ar waliau’r tŷ yn dangos y math o ddelweddau y gallai’r masnachwr fod wedi’u harddangos ar ei waliau tua’r flwyddyn 1500.
Gwin
Roedd y rhan fwyaf o’r gwin a fewnforiwyd i wledydd Prydain yn oes y Tuduriaid yn dod o Wasgwyn (neu Gascony) yn ne Ffrainc. Roedd yn cael ei fewnforio mewn casgenni mawr gyda cylchoedd haearn o’u cwmpas i’w cryfhau. Mae replica i’w weld yn siop y masnachwr Tuduraidd.
Roedd casgen o win Gwasgwyn yn costio tua £3, sef incwm blynyddol morwyn fwy neu lai. Byddai gan farchog incwm blynyddol o tua £40. Roedd finegr hefyd yn cael ei fewnforio i Ddinbych-y-pysgod o Lydaw.
Siwgr
Roedd siwgr yn eitem foethus ddrud ac yn dod o’r Ynysoedd Dedwydd (neu Ynysoedd Canarïa) mewn llongau o Bortiwgal. Roedd cist o siwgr werth tua £8.
Roedd y cynnyrch a ddaeth o Iwerddon yn cynnwys penwaig, llin, a gwlân a brethyn llai graenus. Roedd gwêr a wnaed o fraster anifeiliaid yn ddefnyddiol iawn, ac yn aml yn cael ei droi’n ganhwyllau a sebon.
Allforion o Ddinbych-y-pysgod
Roedd pethau’n cael eu hallforio o Ddinbych-y-pysgod hefyd. Roedd brethyn gwlân garw, a oedd yn addas ar gyfer dillad y gaeaf a gwisgoedd morwyr, yn cael ei fasnachu’n gyffredin.
Yng nghyfnod y Tuduriaid, megis dechrau roedd y fasnach lo, ond roedd Dinbych-y-pysgod eisoes yn allforio glo carreg i Iwerddon. Roedd ‘peli cwlm’ yn cael eu gwneud allan o lwch glo carreg wedi’i gymysgu â chlai. Roedd y rhain yn llosgi’n arafach ac yn boblogaidd iawn yn Iwerddon.
Pethau eraill o ddiddordeb i chi
Erthygl
Ymweld â Thŷ’r Masnachwr Tuduraidd
Darganfyddwch gartref masnachwr Tuduraidd cyfoethog yn Nhŷ’r Masnachwr Tuduraidd. Cewch flas ar fywyd masnachwr canoloesol poblogaidd yn oes y Tuduriaid yn y lle arbennig hwn.