Arddangosfeydd yn Dinefwr

Castell Diwylliannol: Dinefwr a Naws y Chwedegau

Ein arddangosfa fwyaf newydd sy'n dathlu tair mlynedd yn y 1960au ble bu Dinefwr yn ganolfan fywiog ar gyfer celf fodern, cerddoriaeth, ffilm a theatr a hyrwyddwyd hyn oll gan y nawfed Arglwydd Dinefwr, Richard Rhys.

Arddangosfa sydd wedi'i churadu gan Dr Peter Wakelin ac yn rhannu hanesion cyfres o wyliau celf a ddaeth a naws y chwedegau i gefn gwlad gorllewin Cymru.

Dim ond 27 oedd Richard Rhys yn etifeddu'r ystad a dwyn y teitl Arglwydd Dinefwr; gyda'i wraig Lucy Rothenstein, gyda cefndir mewn theatr a hithau mewn celf gweledol fe aeth y ddau ati i greu cyfres o wyliau.

Darganfyddwch sut cafodd y fenter gefnogaeth rhai o enwau mawr y cyfnod, gan gynnwys Richard Burton, Sir Geraint Evans, Alun Hoddinott, Emyr Humphreys, Cleo Laine, Ceri Richards, Sir Michael Tippett a Malcolm Williamson.

Er na gyflawnwyd yr uchelgais i gael canolfan gelfyddydol barhaol a theatr genedlaethol, am eiliad ddisglair, roedd Dinefwr yn gastell diwylliannol.

Yr Ystafell Ddarganfod: bioamrywiaeth yn Ninefwr

Caiff hanes cyfoethog Dinefwr ei gynrychioli ar ffurf llinell amser, sy’n ymdroelli ar draws y waliau gan ddatgelu hanes y dirwedd hynafol hon.

Mae'n cynnwys darlun o'r Fonesig Cecil Rice, gan adlewyrchu ar yr effaith a gafodd ar gynllun y parcdir yn y ddeunawfed ganrif.

Mae'r arddangosfa wedi'i chreu gan artist lleol o Sir Gaerfyrddin, Julia Griffiths Jones a'r dylunydd Heidi Baker.

Yn ganolog i'r ystafell mae modelau ceramig o ffyngau sy'n adlewyrchu bioamrywiaeth yr ystad. Maent ar fenthyg gan Gymdeithas Ficrolegol Prydain gyda diolch i Ardd Fontaneg Genedolaethol Cymru.

Yr Ystafell Dirwedd

Fel rhan o'n rhaglen 'Tir Gwerthfawr' mae'r Ystafell Dirwedd yn datgelu pedwar llun olew pwysig a phrin, sy'n dyst i gyfoeth, statws a dyheadau'r ystad a'r teulu oedd yn berchen arni.

Wedi’u cwblhau gan artist anhysbys, does dim llawer o ddogfennaeth wedi dod i’r amlwg mewn cysylltiad â’r lluniau, ac rydym yn parhau i ymchwilio, ond credwn eu bod fwy na thebyg wedi’u comisiynu i ddathlu stiwardiaeth Griffith Rice, a oedd yn AS dros Sir Gâr rhwng 1701-10.

Dysgwch sut y gwnaeth y manylyn lleiaf yn y dadansoddiad o’r paent ddatgelu gwir oedran y gweithiau celf.

Archaeoleg y Cartref

O hoelen a weithiwyd â llaw neu damaid o bapur papuro a brintiwyd â llaw, i waith plastr addurnol ar y nenfydau addurnedig gwreiddiol, mae’r gwrthrychau yn yr arddangosfa hon yn datgelu llawr am ‘Archaeoleg y Cartref’.

Mae’r arddangosfa’n cynnwys darnau a deunyddiau o blith casgliadau Dinefwr, gan gynnig cipolwg hynod ddiddorol ar y deunyddiau adeiladu hanesyddol a’r technegau addurno a ddefnyddiwyd yn Nhŷ Newton ers ei adeiladu yng nghanol yr ail ganrif ar bymtheg.

Fel rhan o’r arddangosfa hon, gellir gwylio ffilm fer sy’n sôn am dechnegau plastro treftadaeth, lle ceir cipolwg ar y crefftwaith, y technegau a’r sgiliau a ymgorfforir yng nghornisiau a nenfydau Tŷ Newton.

Celf gyfredol

Drwy gydol y gofod arddangos ac o fewn Tŷ Newton mae Dinefwr yn darparu platfform i unigolion creadigol cyfredol ymateb i hanes hir y safle a'r ystad.

Chwiliwch am ddarnau gan Isabel Porch, Ainsley Hillard, Hannah Walters a John Abel.