![Herbaceous Border in summer, Dyffryn Gardens, Vale of Glamorgan](http://nt.global.ssl.fastly.net/binaries/content/gallery/website/national/regions/wales/places/dyffryn-gardens/library/summer/herbaceous-border-in-summer-dyffryn-gardens-vale-of-glamorgan.jpg?auto=webp&width=767&crop=16:9&dpr=2 2x)
Darganfyddwch fwy yng Ngerddi Dyffryn
Dysgwch pryd mae Gerddi Dyffryn ar agor, sut i gyrraedd yno, pethau i’w gweld a’u gwneud a mwy.
Gyda gardd-ystafelloedd clud, lawntiau ffurfiol a gardd goed fawr, mae digon i’w ddarganfod yn ystod eich ymweliad. Dros yr ychydig flynyddoedd nesaf, bydd y gerddi 55 erw hyn yn gweld rhaglen adfywio uchelgeisiol i’w hadfer i’w gwir ogoniant o’r 1920au.
Yn yr haf mae Gerddi Dyffryn yn wledd i’r synhwyrau. Ym mhob twll a chornel fe welwch blanhigion yn eu blodau. Mae arddangosfeydd y gwelyau blodau ar eu hanterth ym mis Gorffennaf, yn enwedig y Wyneb Deheuol a’r Cwrt Palmantog, ac mae'r Border Blodau’n fôr o liw ac yn ennyn diddordeb trwy gydol yr haf.
Ym mis Mai fe wnaethom ailagor dwy ran arall o'r Ardd Goed a gafodd eu concro gan chwyn a bambŵ yn ystod y cyfnod clo. Erbyn hyn mae ’na lannerch heddychlon gyda choed diddorol lle gallwch gysgodi rhag heulwen yr haf a dilyn ein llwybr newydd trwy ddôl yr Ardd Goed, a ddyluniwyd fel llwybr sy’n igam-ogamu rhwng y tegeirianau gwyllt.
Mae'r gerddi'n lloches hafaidd i lawer o rywogaethau o adar gan gynnwys gwahanol fathau o wenoliaid. Mae llinosod gwyrddion hefyd wedi bod yn nythu yma am yr ychydig flynyddoedd diwethaf felly clustfeiniwch am eu cân. Mae Dyffryn hefyd yn hafan hafaidd i beillwyr ac mae ein gerddi’n cynnal mwy na 50 rhywogaeth o wenynen y gallwch ddod o hyd iddynt yn chwilota yn y gwelyau a’r borderi o amgylch yr ardd.
Dyma'r bedwaredd flwyddyn o dyfu ein dwy 'ddôl fach' ar y Lawnt Fawr, y naill ochr i'r gamlas ganolog. Ar ôl troellau y llynedd, ysbrydolwyd y dyluniad eleni gan y patrymau chwyrlïo ar ffasâd y tŷ, a ddatgelwyd ac a adferwyd y gaeaf diwethaf. Rydym yn tyfu'r dolydd i gynyddu ein hamrywiaeth o beillwyr a phryfed yn ogystal â chyfyngu ar gywasgiad Lawnt y De fel y gall capiau cwyr ffynnu yn yr hydref. Mae'r cynnydd mewn peillwyr a phryfed wedyn yn denu ysglyfaethwyr fel gweision neidr. Mae'r gweision neidr yn chwarae gyda'r mursennod uwchben y nodweddion dŵr, sy’n gartref i lilis dŵr a phlanhigion dyfrol eraill, ac mae eu harddangosfeydd cyflym yn fendigedig. Mae gennym hefyd nifer o ardaloedd eraill o ddôl a sefydlwyd yn 2019 - mae gennym bellach degeirianau gwenynog (sef rhywogaeth hardd o degeirian gwyllt) yn ffynnu yn ein dolydd, gan flodeuo ym mis Mai a Mehefin.
Cadwch y dudalen hon a dewch yn ôl yn ddiweddarach yn yr haf i ddysgu mwy am ein Dahlias nodweddiadol a’n harddangosfeydd lili sinsir ar ddiwedd yr haf, yn ogystal â'r hyn fydd yn blodeuo yng Ngerddi'r Gegin a'r Ardd Egsotig yn ddiweddarach yn y tymor.
Casglwch daflen Tro Hafaidd o’r Ganolfan Groeso wrth gyrraedd - mae’n cynnwys map llawn o’r gerddi ac mae rhai o uchafbwyntiau mwyaf trawiadol a diddorol yr ardd yn ystod yr haf wedi’u hamlygu fel y gallwch ddod o hyd iddyn nhw’n hawdd.
Cewch funud i feddwl ac ymlacio yn hafan dawel yr Ardd Redynog cyn archwilio nodweddion y Gardd-Ystafelloedd, gan gynnwys y Border Blodau a'r Cwrt Palmantog sy'n llawn planhigion tymhorol lliwgar.
Dysgwch fwy am sut rydym yn garddio er budd natur a'n hastudiaethau bioamrywiaeth, gan ddysgu beth sydd wedi ymgartrefu yng Ngerddi Dyffryn a sut y gallwn helpu natur i ffynnu yma.
Ymunwch â Phrif Arddwr Dyffryn am daith o gwmpas y gerddi, gan fwynhau uchafbwyntiau’r tymor a gweld beth mae tîm yr ardd yn ei wneud ar yr adeg hon o’r flwyddyn.
Mae hon yn daith arbenigol, 90 munud o hyd gyda'n Prif Arddwr, Chris Flynn, yn canolbwyntio ar arbenigedd garddwriaethol yn y gerddi, sut rydym yn garddio er budd natur, a'r gwaith cadwraeth ac adfer parhaus yn y gerddi rhestredig Gradd I.
Bydd Chris yn dangos uchafbwyntiau tymhorol y gerddi i chi ac yn rhannu'r stori am sut y crëwyd Dyffryn a beth mae hynny'n ei olygu i ni wrth i ni weithio i'w hadfer. Bydd cyfle i ofyn cwestiynau, clywed awgrymiadau arbennig Chris, a chael ysbrydoliaeth ar gyfer eich gerddi a'ch mannau gwyrdd eich hun. Mae'r holl elw o'r daith yn mynd tuag at ofalu am y gerddi a’u hadfer.
Cadwch le ar adran digwyddiadau’r wefan.
Comisiynwyd y gerddi yn Nyffryn gan Reginald Cory ac fe'u dyluniwyd gan y dylunydd gerddi Edwardaidd enwog, Thomas Mawson ym 1906.
Ac yntau’n ymddiddori mewn planhigion ei hun, gweithiodd Reginald gyda Thomas i greu'r hafan hyfryd hon. Mae'r rhan fwyaf o'r gerddi a welwch chi heddiw yn driw i’r dyluniad gwreiddiol. Hefyd, roedd elfen gref o arbrofi a chyfnewid i'r plannu, oherwydd roedd Reginald yn hoff iawn o epilio a bridio llawer o rywogaethau egsotig a thramor yr oedd wedi'u casglu ar ei anturiaethau i bedwar ban byd.
Adeiladwyd yr Ardd Bompeiaidd, a ysbrydolwyd gan deithiau Cory i’r Eidal, ym 1909. Fel y ddinas Eidalaidd hynafol, cafodd ei dylunio gyda cholonâd trawiadol, logia a ffynnon ganolog mewn lawnt sgwâr.
Un o nodweddion mwyaf hudolus y gerddi yw cyfres o ystafelloedd awyr agored clud. Roedd hyn yn nodweddiadol o dŷ mawreddog fel Dyffryn. Yn ystod haf 2015, gwnaethom adfer tair o'r gardd-ystafelloedd hyn yn ôl i'w gwir ogoniant o'r 1920au.
Mae'r tŷ gwydr trofannol yn llawn tegeirianau, gwinwydd, cacti a phlanhigion suddlon egsotig.
Wedi’i rannu’n dri, mae’r tŷ gwydr dan ei sang â rhyfeddodau arallfydol. Cewch eich cludo i'r anialwch a'r fforest law a rhyfeddu at ein gwinwydd gwyllt.
Roedd Reginald Cory yn byw yn Nyffryn ac roedd yn blanhigydd brwd. Mae’r gerddi dan eu sang â phlanhigion o bob cwr o’r byd. Gan barhau â'r ysbryd anturus hwn, mae'r tŷ gwydr yn gartref i rywogaethau mwy egsotig y casgliad unigryw, sy'n gyfarwydd â hinsawdd gynhesach.
Mae'r tŷ tegeirianau'n cynnwys rhai rhywogaethau anarferol iawn, gan gynnwys Bromeliadau, banana Ethiopia (Ensete ventricosum montbeliardii), sinsir troellog (Costus barbatus), planhigyn wrn (Aechmea Fasciata) a cattleya Bowring (Cattleya bowringiana).
Mae dros dri deg o rywogaethau gwahanol o gacti a phlanhigion suddlon hefyd.
Daeth casglu planhigion yn boblogaidd iawn yn ystod y 19eg ganrif wrth i anturiaethwyr cyfoethog grwydro'r byd yn chwilio am rywogaethau newydd ac egsotig i'w cludo yn ôl i Brydain.
Roedd Reginald Cory yn comisiynu a mynychu teithiau casglu planhigion ym mhob cwr o'r byd, a daeth â’i ddarganfyddiadau yn ôl i Ddyffryn. Gwnaeth y planhigion hyn ffynnu yn y lleoliad cysgodol hwn sy'n wynebu tua'r de, ac mae rhai i'w gweld yma hyd heddiw.
Mae ddwy ardal chwarae wyllt yn Nyffryn, un y tu allan i’r rhwystr talu ger y ganolfan groeso ac un fwy o lawer yn yr Ardd Goed. Mae digon o le yn yr ardaloedd chwarae gwyllt i’r rhai bach losgi rhywfaint o egni a mwynhau’r mwd.
Ceisiwch gadw eich cydbwysedd ar hyd y coed enfawr a gafodd eu cwympo fel rhan o’r cynllun i adfywio’r ardd goed, sbonciwch o foncyff i foncyff ar hyd y cerrig camu a mwynhewch bicnic ar bonion picnic a gerfiwyd â llaw.
Mae’r ardal yn gartref i wiwerod, adar a llawer o fwystfilod bach, felly dewch â chwyddwydr neu finocwlars i gael golwg graffach.
Dysgwch pryd mae Gerddi Dyffryn ar agor, sut i gyrraedd yno, pethau i’w gweld a’u gwneud a mwy.
Adeiladodd John Cory y tŷ a’r gerddi yn Nyffryn gyda’r cyfoeth a enillodd drwy ei orchestion yn y diwydiant glo.
Mwynhewch brydau i dwymo’r galon neu snac ysgafn yn y caffi, gyda danteithion blasus yn goron ar eich ymweliad. A chofiwch alw i mewn i’r siop i brynu rhywbeth i gofio’ch ymweliad.
Ymwelwch â Gerddi Dyffryn fel grŵp a mwynhau gostyngiadau ar ffioedd mynediad, teithiau o’r gerddi Edwardaidd a bwyd blasus yn y caffis.
Dysgwch sut y gallwch gyfrannu yng Ngerddi Dyffryn a chael golwg ar y gwahanol gyfleoedd sydd ar gael.